Sz. P.,
chciałbym dotrzeć do wytycznych dotyczących obsługi zjawiska, które na swoje potrzeby roboczo nazywam propagacją przeczenia (dopełniacza) w zdaniu. Jak rozpoznawać w zdaniach, która część bezpośrednio wiąże się z przeczeniem i wymusza dopełniacz, a która powinna być z powrotem w mianowniku czy bierniku? Dla przykładu: Są Państwo jedynym źródłem, któremu nie waham się [by] przekazać środki [środków?] na działanie. Przekazanie środków następuje, więc czuję opór przed dopełniaczem.

Szanowni Państwo,
ostatnio rozmawiałem z dyrektorem pewnego muzeum i z jego ust wielokrotnie padło sformułowanie historyczno-sztuczny. Z kontekstu można wywnioskować, że chodzi o coś związanego z historią sztuki. Ale czy taki przymiotnik istnieje i/lub czy jest on poprawny? Mnie osobiście „kłuje w uszy”, kiedy słyszę tego typu określenia.
Z góry dziękuję serdecznie za odpowiedź i pozdrawiam,
Sz.Sz.

Szanowni Państwo,
chciałbym się dowiedzieć, jak to jest z wymową słowa cherry. Czy to zależy od kontekstu? W znaczeniu alkoholu SJP podaje wymowę [szery], ale od osoby związanej z gotowaniem słyszałem, że mówi się o pomidorkach [czeri]. Ponadto internetowa encyklopedia PWN także podaje wymowę [czeri] w przypadku brandy.
Czy ze słowem cherry i jego wymową jest podobnie do Chicago, tzn. jest to słowo angielskie francuskiego pochodzenia?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo. Serdecznie dziękuję za wszystkie odpowiedzi i od razu spytam, czy to prawda, że wyraz pospolity łyżka powinien tak naprawdę brzmieć „łeżka”? Wydaje mi się, że spotkałem się kiedyś z taką teorią przy okazji poznawania historii języka polskiego, ale ponieważ było to dawno temu, nie mam pewności, czy dobrze piszę.

Szanowni Państwo,
czy od rzeczownika Marusza (nazwa dopływu Cisy, przepływającego przez Rumunię i Węgry) funkcjonuje w języku polskim forma przymiotnikowa? Jeśli tak, jak ona brzmi?

Z góry dziękuję za odpowiedź
Daniel

Szanowni Państwo!
Jak należy odmieniać nazwę czeskiej miejscowości Uherské Hradiště? Czy formy Hradištia w dopełniaczu i Hradištiu w celowniku oraz miejscowniku są poprawne?
Z poważaniem,
Radosław Andrzejewski

Dzień dobry.
wyjaśniali Państwo niegdyś, że należy pisać ożeż ty, a nie ożesz ty, podając przy tym regułę uzasadniającą taką pisownię (połączenie partykuł -że i -ż). Chciałbym spytać, czy zawsze w tego typu wyrażeniach musi być na końcu ż, a nie sz, nawet jeśli są to konstrukcje nie najwyższych lotów, internauci bowiem nagminnie piszą w ten sposób: ożesz w mordę, osz cholera, tosz to kpiny, nosz kurde itp.

Szanowni Państwo, jak brzmi polski przymiotnik z nazwy chorwackiego miasta "Požega"?

Czy jest w publikacji Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata (https://www.gov.pl/web/ksng/urzedowy-wykaz-polskich-nazw-geograficznych-swiata2) błąd?

Jest:

żupania pożedzko-slawońska (chorw. Požeško-slavonska županija)

Czy powinno być?:

żupania pożesko-slawońska (chorw. Požeško-slavonska županija)

Dziękuję pięknie.

Szanowni Państwo,
jak należy oddać w transkrypcji rosyjskie что, чтобы – za pomocą cz czy sz? Słownik mówi, że rosyjską literę ч zapisujemy jako cz, ale w tych wyrazach jest ona wymawiana jako sz, stąd moje wątpliwości. Będę bardzo wdzięczna za pomoc.
Z poważaniem
Weronika Girys-Czagowiec

Szanowni Państwo,

skąd się wzięła niekonsekwencja w tworzeniu przymiotników „dzierżawczych” na bazie zmiękczającego „j” od słów z ostatnią spółgłoską „g”? Regularnie jest boży od Bóg czyli wymiana g—ż zgodnie z regułą pierwszej palatalizacji. Podobnie buldoży od buldog, innych przykładów nie kojarzę. Jednak od wróg mamy wrogi - skąd tu miękkie g, czyżby analogia do przymiotników zwykłych, niedzierżawczych takich jak błogi? W każdym razie regularny przymiotnik wraży (choć z rusycyzmem cerkiewnym) wyszedł z użycia. Znowuż od papuga jest papuzi, całkiem nieregularnie — a może wg wzorca takiego jak w ptak—ptasi?

Proszę o naświetlenie tego problemu.

Łukasz